Nobel Koleksiyonu’ndan 300’e yakın eser Pera Müzesi’nde
Pera Müzesi, Annette ve Peter Nobel’in koleksiyonundan yapıtlarla oluşturulan Ve Artık Âlâ Haberler sergisini sanatseverlerle buluşturuyor. Stant, matbaanın icadıyla birlikte 18. yüzyıl sonlarında tertipli gazetecilik faaliyetinin oluşması, 19. yüzyılda fotoğraflı mecmuaların basılmasından yola çıkarak kitleselleşen bağlantı araçları ve sanat ortasındaki diyaloğa odaklanıyor. Alberto Giacometti, Aleksandr Rodchenko, Andy Warhol, Andreas Gursky, Jenny Holzer, Bedri Baykam, Barbara Kruger, Christo, David Hockney, Dennis Hopper, Elmgreen & Dragset, Fernand Légér, Georges Braque, Henri Cartier-Bresson, Joseph Beuys, Hasret Günyol & Mustafa Kunt, Le Corbusier, Malevich, Man Ray, Mayakovski üzere değerli sanatçıların ‘Basın Sanatı’ olarak tanımlanan 300’e yakın yapıtını bir ortaya getiren Ve Artık Uygun Haberler: Nobel Koleksiyonu’ndan Eserler standı 7 Ağustos’a kadar Pera Müzesi’nde ziyaret edilebilecek.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, 2022 baharına basın ve sanat ortasındaki etkileşimin izini süren kapsamlı bir seçkiyle merhaba diyor. Annette ve Peter Nobel’in “Basın Sanatı” (Press Art) ismini verdikleri koleksiyondan oluşturulan Ve Artık Uygun Haberlerbaşlıklı sergininküratörlüğünü Christoph Doswald üstleniyor. 19. yüzyıldan günümüze, medya tarihinde son 150 yılın bilim, kültür ve siyasetteki en can alıcı sorunlarını gözler önüne seren stant, geçtiğimiz 20 yılda yaşanan büyük değişimlere ve bu değişimlerin medya sanatındaki tesirlerine ait de kıymetli ipuçları veriyor.
Sergi düşünsel bir başlangıç noktası olarak gazeteden yola çıkıyor, metin ve haber alakasına, fotoğrafın bulunmasının toplumu nasıl şekillendirdiğine ve totaliter sistemlerin kitle irtibat araçları üzerindeki güçlü tesirine odaklanıyor. II. Dünya Savaşı sonrası barış hareketi, medya sanayilerinin tüketim kültürüyle alakası, globalleşmeyle birlikte sanatta öne çıkan eleştirel medya söylemi üzere kıymetli dönüm noktalarına işaret etmenin yanı sıra, toplumsal cinsiyet, din, etnik köken üzere kavramların sanat ve medyadaki dönüşümünü ve toplumsal medya toplumunun gelişimini çarpıcı bir formda gözler önüne seriyor.
164 sanatçı, 300’e yakın eser
Ve Artık Haberler: Nobel Koleksiyonu’ndan Eserler standında Alberto Giacometti, Aleksandr Rodchenko, Andy Warhol, Andreas Gursky, Jenny Holzer, Bedri Baykam, Barbara Kruger, Christo, David Hockney, Dennis Hopper, Elmgreen & Dragset, Fernand Légér, Georges Braque, Henri Cartier-Bresson, Joseph Beuys, Hasret Günyol & Mustafa Kunt, Le Corbusier, Malevich, Man Ray, Mayakovski üzere Türkiye’den ve dünyadan kıymetli isimlerin ortalarında bulunduğu 164 sanatkarın fotoğraf, fotoğraf, kolaj, yerleştirme, görüntü üzere farklı araçlarla ürettiği 300’e yakın eser yer alıyor. Çağdaş ve şimdiki sanatın en kıymetli periyotlarını izleme imkanı sunan bu yapıtları bir ortaya getiren Annette ve Peter Nobel, koleksiyonları ve “Basın Sanatı” hakkında şunları söylüyor:
“Bu koleksiyonu yapma isteğimizde evvel teknik hayranlık ve daha sonra da entelektüel kapsam rol alıyor. Basın Sanatı insanı düşünmeye sevk eder, zira çok sayıda sanatçı ister orta sıra, ister öbür işlerinin yanı sıra, ister her vakit yapıtlarına yer olarak gazete kullanır, hatta gazeteleri kopya eder ya da şahsen kendi yapar. Bu şuurlu davranış, gündelik olaylarla estetik açıdan ilgilenmeye dair bir davet olarak da görülebilir. Sanat, hayatın sembolik dünyasına dönüşür.”
“Medyanın inandırıcılığı ve sanatın özerkliği şiddetli imtihanlardan geçecek”
Sanat yapıtının eşsiz olması gerektiği görüşü Aydınlanma Çağı’ndan bugüne geçerliliğini korurken, günlük gazete ve mecmualar her gün yeni baştan üretilen, okunduktan sonra atılan kitlesel tüketim eserleri olarak görülüyor. Halbuki, fotoğrafçılık ve baskı kimyasında geliştirilen prosedürler, farklı içeriklerin gazete mizanpajında birebir anda iletilmesini mümkün kılan teknikler, sanatın teknik ve stratejilerine ilham kaynağı olabiliyor. Ve Artık Yeterli Haberlersergisini bu ilhamın bir örneği olarak niteleyen küratör Christoph Doswald koleksiyona ve yapıtlara dair şu açıklamalarda bulunuyor:
“Burada Basın Sanatı kapsamında, en geniş manasıyla basılı metin ve görselle alakası olan sanat yapıtları sergileniyor. Ki bunlar aslında ucuz, her gün yenilenen bir tüketim objesini, kıymetli bir münferit modüle dönüştürüyor. Sergilenen eserler ortasında gazete kâğıdından kolajlar, basında çıkmış bir görselin model olarak kullanıldığı fotoğraflar, gazete kâğıdı üzerine uygulanmış guaşlar, ünlüleri husus alan fotoğraflı magazin mecmuasında çıkmış fotoğraflardan hareketle üretilmiş serigrafik baskılar yer alıyor. Annette ve Peter Nobel’in koleksiyonundaki fotoğraflar, kolajlar, asamblajlar, desenler ve baskılar, özgün ile medyadaki kopyası ortasında hâlâ bir bağlantının bulunduğu vakte ilişkin.”
Bir vakitler sarsılmaz olan bu münasebetin hiç bugünkü kadar sorgulanmadığına da dikkat çeken Doswald, “Orijinal ile düzmece ortasındaki alaka, sadece estetik açıdan ele alınması gereken marjinal bir sorun değil; toplumu bütünüyle ilgilendiren bir sorundur. Zira bilgiyi toplama, medya aracılığıyla iletme ve ticari olarak kıymetlendirme aksiyonları ortasında ihtimamla gözetilen ayrım, günümüzde artık büyük baskı altında. Bu da hem sanat hem de toplum açısından birçok soruyu gündeme getirecek.” diyor ve başta medyanın inandırıcılığı olmak üzere sanatın özerkliğinin de güçlü imtihanlardan geçeceğini tabir ediyor.
Hem hafızayı harekete geçiren hem ilham veren bir sanat deneyimi
Ve Artık Âlâ Haberler: Nobel Koleksiyonu’ndan Eserlersergisineev sahipliği yapmanınmedya, toplum ve sanat ortasındaki şimdiki bir tartışmayı Türkiye’ye taşımak ismine son derece gurur verici olduğunu vurgulayan Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür ve Sanat İşletmesi Genel Müdürü M. Özalp Birol ise “Tüm dünya, lisanımıza ‘hakikat sonrası’ diye çevrilen bir ‘post-truth’ çağı yaşıyor,” diyor ve ekliyor:
“Bu çağın oluşmasında elbette ki medya araçlarında son 20 yılda yaşanan muazzam dönüşümün, dijitalleşmenin ve toplumsal medyanın ortaya çıkışının hissesi büyük. Lakin son 20 yıla bakmak bize bugünü anlamakta ne kadar derinlikli bir görüş sağlayabilir? Ve Artık Uygun Haberler standı ile bugünün ekonomik, siyasi, toplumsal, sanatsal tartışmalarını yürütürken başvurduğumuz referans dünyasının sonlarını biraz daha genişletiyoruz. Geçmişe baktıkça, bugünkü ufkumuzun da görüş arasının arttığını fark ediyoruz. Matbaanın icadından günümüze son 150 yılda basın ve sanat ortasındaki ilham alışverişine ve son 20 yıldaki süratli dönüşümün sanattaki izlerine bakıyoruz. Bunu yaparken materyalimiz gazeteler, mecmualar, medya araçları olduğu için son 150 yılın kıymetli siyasi ve toplumsal gelişmelerini de yine hatırlıyoruz. Ve Artık Âlâ Haberler standı günümüzü anlamaya çalışanlara hem hafızayı harekete geçiren hem ilham veren bir sanat tecrübesi sunuyor.”
Sergiye, Basın Sanatı’na adanmış bir gazete eşlik ediyor
Standın küratöryel yeri Jean Baudrillard’ın İmgenin Şiddeti, İmgeye Uygulanan Şiddet, Dorothea Strauss’un Daha Çok Işık! Fotoğrafları Okumak, Felix Uhlmann ve Cristina Bognuda’nın Sanat Özgürlüğü Ve Sanatın Teşvikine Ait On Tez makalelerinden yola çıkılarak oluşturuldu. Stant kataloğunda eser görsellerine bu metinler eşlik ediyor.
Basın Sanatı’na hürmet duruşu niteliğindeki Ve Artık Yeterli Haberler standına bir de gazete eşlik ediyor. Stantla tıpkı ismi taşıyan gazetede; Ahu Antmen’in Elektrik çarpar!.. McLuhan’ın iletisi ve akla gelen birtakım düşünceler, Süreyyya Evren’in Müphem Jest: Metin, Esra Özdoğan’ın Dünya Bir Fotoğraf: Gerçekliğe Yeni Bir Erişim Olarak Fotoğraf Algısı, Ece Temelkuran’ın ‘İlginç zamanlar’ kimin konutu?, Cihan Savcı’nın Şu Kültür Dediğimiz… ve Erkan Saka’nın Facebook’ta Âlâ Görünmenin Yolları: Basın Sonrası Dönem başlıklı yazıları yer alıyor.
Sergi ve katalog dizaynını PATTU’nun üstlendiğiVe Artık Âlâ Haberler: Nobel Koleksiyonu’ndan Eserler, 7 Ağustos tarihine kadar Pera Müzesi’nin 3., 4. ve 5. kat stant salonlarında ve Pera Café ’de ziyarete açık olacak.
Pera Müzesi Salı’dan Cumartesi’ye 10.00-19.00, Pazar günleri 12.00-18.00 saatleri ortasında gezilebilir. Cuma günleri “Uzun Cuma” kapsamında 18.00-22.00 ortası tüm ziyaretçiler, Çarşamba günleri ise “Genç Çarşamba” kapsamında tüm öğrenciler müzeyi fiyatsız ziyaret edebilir.
Detaylı Bilgi:
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
