Günümüzde geçmiş yıllara oranla güzelleşen ömür şartları ve tıbbi gelişmeler insan ömrünün uzamasının nedenleri ortasında yer alıyor. Uzun bir ömür beraberinde birçok sıhhat sıkıntısını da getiriyor. Kimi hastalıklar muhakkak bir yaş kümesi ve üzerini daha fazla etkileyebiliyor. Sistemli denetim ve önleyici tedaviler, ileri yaşlarda görülen hastalıklar için ehemmiyet taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Geriatri Bölümü’nden Uz. Dr. Yıldıray Topçu, ileri yaş hastalıkları hakkında bilgi verdi.
65 yaş ve üstü bireylerde ilerleyen yaşla birlikte kronik hastalıkların sayısı da artmaktadır. İleri yaştaki hastalarda, birtakım hastalıklar farklı bir görünümle ortaya çıkabilmekte ve teşhis edilmesi zorlaşabilmektedir. Ayrıyeten yaşlanma ile bedenin güzelleşme yeteneğinde de bir azalma olmaktadır. Bu durumlar ileri yaş hastalıklarının tedavilerini zorlaştırmaktadır. İleri yaş hastalıkları ile geriatri kısmı ilgilenmektedir. Geriatri yani ileri yaş sıhhati kısmı, 65 yaş ve üstü bireylerin dahili hastalıkları, toplumsal ve işlevsel ömürleri, hayat kaliteleri, hami sıhhat hizmetleri ve yaşlılarda sık görülen geriatrik sendromlar ile ilgilenen bir bilim kısmıdır. Günümüzde 60-65 yaş üstü hastalarda kullanılan ilaçlara bağlı yan tesirlerle sık karşılaşılmaktadır. Geriatri kısmında çoklu hastalığı olup, çok ilaç kullanan hastaların ilaç düzenlenmesi yapılmaktadır. Bu düzenleme sayesinde ömür kalitesine değerli katkılar sağlanmaktadır. Bu kısım ayrıyeten birden çok hastalığın tek elden takibine imkan vermektedir.
İleri yaş hastalıklarının erken teşhis ve tedavisi amaçlanıyor
Hastalıkların erken evrede tespit edilerek erken teşhis ve tedavisi geriatri kısmının emellerinden biridir. Hastalığı olmayan yahut nispeten sağlıklı, altmışlı yaşlardaki bireyler sağlıklı yaşlanma, hastalık taramaları (kanser, osteoporoz vb) ve gözetici hekimlik hizmeti alabileceklerdir. Hastada sırf makul bir semptomu tedavi etmek değil, tıpkı vakitte hastanın genel durumuna bakmak ve onun sıhhatini ve günlük omurdaki bağımsızlığını mümkün olduğunca uzun mühlet müdafaası hedeflenmektedir. Böylelikle sağlıklı yaşlıların sıhhat durumlarının korunması sağlanabilir.
Geriatrik sendromlar ileri yaşlarda sık görülüyor
Geriatri, ileri yaşlılarda sık görülen hipertansiyon, diyabet (şeker hastalığı), osteoporoz (kemik erimesi), tiroid hastalıkları üzere dahili sorunlar yanında unutkanlık, idrar kaçırma, beslenme bozuklukları, düşkünlük üzere geriatrik sendromlar ile uğraşır. Geriatrik sendromlar yaşlanmayla birlikte sık görülen, kişinin hayat kalitesini bozan, tam olarak hastalık olarak tanımlanamayan çeşitli semptom ve klinik durumlar olarak tanımlanmaktadır. İdrar kaçırma, düşme, beslenme problemleri, bası yaraları, uyku sorunları, çoklu ilaç kullanımı, deliryum, düşkünlük (kırılganlık) yaşlılarda en sık görülen geriatrik sendromlardır. Geriatri gerekirse nöroloji, psikiyatri ve üroloji üzere birçok tıp kolundan yardım alarak multidisipliner olarak sıhhat sorunlarına tahlil bulmaya çalışmaktadır.
Kapsamlı yaşlılık değerlendirmesi ile fark edilmeyen hastalıklar belirlenebiliyor
İlerleyen yaşla birlikte multimorbidite yani bir kişinin birebir anda birkaç hastalıktan muzdarip olduğu durum ortaya çıkabilmektedir. Kapsamlı geriatrik kıymetlendirme bilhassa çoklu hastalığı olan yahut düşkün, ileri yaşlı (75 yaş ve üzeri) hastalarda geriatrik sendromların varlığını, kişinin günlük omurundaki işlevselliğini kıymetlendirmek için yapılan birtakım testlere verilen isimdir. Sorgulamalar mental, fizikî ve toplumsal değerlendirmeleri kapsamaktadır. Kapsamlı geriatrik kıymetlendirme ile hasta ve hasta yakınının fark etmediği yahut yaşlılığın doğal sonucu olarak yorumladığı sıhhat sorunları tespit edilerek tahlil bulunmaya çalışılır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
