Kaliteli ve uzun bir hayat sürmenin yolu sağlıklı olmaktan geçiyor. Erkek ve bayan hastalıkları için yapılan kimi özel testler de erken teşhis açısından ehemmiyet taşıyor. Bilhassa makul bir yaştan sonra erkeklerin kanser ve öteki sıhhat sıkıntılarından korunması ismine tarama testleri daha değerli hale geliyor. Memorial Şişli Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Nursal Filorinalı Konduk, erkekleri etkileyen hastalıklar ve erken teşhis için yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.
Hastalıklar ne kadar erken teşhis edilirse tam güzelleşme bahtları o kadar yüksek olmaktadır. Erkek ve bayanların anatomik ve fizyolojik olarak farklı oldukları için hastalıkları da cinsiyete has olabilmektedir. Erkekler ekseriyetle bedenlerine ve sıhhatlerine bayanlar kadar itina göstermemektedir. Her yaştan erkek için yıllık fizik muayene ve genel denetim önerilmektedir. Her yıl sistemli olarak yaptırılacak sıhhat taramaları ve sıhhat testleri erkeklere mahsus birçok sıhhat sorununun erken devirde teşhis edilerek daha kolay bir halde tedavi edilmesine imkan sağlamaktadır. Sıhhat denetimlerinde erkekleri en çok etkileyen kalp, prostat ve bağırsak hastalıklarına yönelik taramalar yapılmaktadır.
Düzenli sıhhat taramaları ile hastalıklar ilerlemeden tedavi edilebiliyor
Genel sıhhat durumunun belirlenmesinde tam kan sayımı kıymetlidir. Bedenin vitamin, mineral, kan şekeri, kolesterol ve hormonal durumuna da kan testleri ile bakılmaktadır. Bilhassa toplam kolesterol bedeli, LDL (kötü kolesterol) ve HDL (iyi kolesterol) kalp ve damar sıhhati için değerli parametrelerdir. Yüksek kolesterol düzeyleri kalp hastalıkları, kalp krizini yahut felce neden olabilmektedir. Bu nedenle erken teşhis edilip süratle tedavi edilmelidir. 35 yaşın üzerindeki tüm erkekler için sistemli olarak kolesterol düzeylerini ölçmek için kan testleri önerilmelidir. Bununla birlikte, ailede kalp hastalığı hikayesi, sigara içme, diyabet yahut yüksek tansiyon üzere öteki risk faktörleri varsa, birtakım erkeklerin daha genç yaşlardan itibaren nizamlı olarak izlenmesi gerekebilir. Yüksek tansiyon taraması, yaştan bağımsız olarak tüm erkekler için en az iki yılda bir yapılmalıdır.
Diyabet, kan şekerini denetim eden hormon olan insülin ölçüsündeki eksiklik ya da etkisizlik nedeniyle kan glikoz düzeylerinde artışın olduğu bir hastalıktır. Diyabetin erken teşhisi komplikasyon riskinin azaltılmasına yardımcı olabilmektedir. Diyabet öncesi kademede Tip 2 diyabetin erken tespiti, diyet ve hayat biçiminde yapılacak değişikliklerle tıbbi tedaviye gereksinim duyulmaması sağlanabilmektedir. Araştırmalar; diyabet öncesi tarama, sağlıklı bir diyet ve nizamlı antrenmanın diyabet gelişimini önleyebileceğini göstermektedir.
Yaş ilerledikçe prostat da büyüyor
Prostat idrar torbasının çıkışında yer alan bir salgı bezidir. İlerleyen yaşla birlikte, prostat hacmi yavaş ve ilerleyici bir artış gösterebilir ve bu artış üretrayı sıkıştırarak idrara çıkmayı zorlaştırır. Prostat ve prostat kanseri erkeklerde yaşın ilerlemesi ile kalp ve damar hastalıkları ile birlikte en sık görülen rahatsızlıklar ortasındadır. 50 yaş üstü erkeklerde prostat kanseri taraması için prostat spesifik antijeni (PSA) testi ve rektal muayene yıllık olarak yapılmalıdır. Aile hikayesi nedeniyle prostat kanseri açısından yüksek risk altındaki erkeklerin 40 yahut 45 yaşlarında erken taramaya başlaması gerekebilmektedir. Erken kademede belirlenen kanserlerin tedavi oranı daha yüksek olmaktadır bu yüzden erken teşhis bilhassa kıymetlidir.
Obezite beraberinde birçok hastalığı da getiriyor
Obezite, beden tartısının çok yağ dokusu birikimine bağlı olarak sıhhat durumunun olumsuz istikamette etkilemesidir. İştah ve güç metabolizmasının düzenlenmesini tehlikeye atan gerçek bir kronik metabolik hastalıktır. Obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalık ve kanser dahil olmak üzere birçok sıhhat durumu için değerli bir risk faktörüdür. Kişinin kilosunun kıymetlendirilmesi beden kitle indeksi (VKİ) ile yapılabilmektedir. VKİ, kilonun uzunluk uzunluğunun karesine bölünmesiyle belirlenmektedir. VKİ 30’un üzerindeyse obezite tanısı konmaktadır. Sağlıklı ve istikrarlı beslenerek ve tertipli spor yaparak obeziteden korunmak mümkündür. Kilo denetimi yapılarak birçok hastalığın oluşması engellenebilmektedir.
Karaciğer ve böbrek sıhhati genel sıhhat için büyük kıymet taşıyor
Karaciğer yağlanması en sık görülen karaciğer hastalıklarının başında gelmektedir. Fazla kilo, diyabet, kolesterol ve trigliserit üzere kan yağlarının yüksek olması ve kimi genetik faktörler karaciğer yağlanmasına sebep olabilmektedir. Karaciğer yağlanması ise karaciğer hasarı, karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri nedenleri ortasında yer almaktadır. Obezitenin dünyada giderek artması karaciğer yağlanması üzere hastalıkları beraberinde getirmektedir. Böbrekler; kandaki atık ve toksik hususların bedenden atılması, sıvı ve elektrolit istikrarının sağlanması, kan basıncını düzenlenmesi ve kırmızı kan hücrelerinin imalinden sorumlu kıymetli organlardır. Böbrek yetmezliğinin tek tedavisi böbrek nakli olduğu için bu hastalığın oluşmadan tespiti için tarama testleri büyük değer taşımaktadır.
Kolon kanseri en sık rastlanan kanserler ortasında yer alıyor
Kolon kanserleri en sık görülen kanserler ortasında yer almaktadır ve ileri yaşlarda görülmektedir. 40 yaşından sonra bu kansere yakalanma riski her 10 yılda bir 2 kat artmaktadır. Erken teşhis öbür kanserlerde olduğu üzere kolon kanserinde de büyük kıymet taşımaktadır. Kolon kanserinin erken teşhisinde kolonoskopi ve gaitada (dışkıda) saklı kan testleri de rol oynamaktadır. 50-70 yaş kümesinde 10 yılda bir kolonoskopi, yeniden bu yaş kümesindeki erkek ve bayanlarda 2 yılda bir gaitada bâtın kan testi yapılması önerilmektedir.
Sağlıklı, uzun ve kaliteli bir ömür mümkün
Düzenli olarak check- up yaptırmak sağlıklı, uzun ve kaliteli bir ömür yaşamak için ehemmiyet arz etmektedir. Yanlışsız gözetici bakım ile birçok hastalık erken teşhis edilebilmektedir. Kişi kendini sağlıklı hissetse bile, erken teşhis muayenesi ve tarama testleri hastalıkların belirtilerini ve risklerini ortaya çıkarılabilir. Bir hastalık ne kadar erken tespit edilirse, düzgünleşme talihi o kadar yüksek olmaktadır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
