Bağırma, çok konuşma, çığlık atma, ses taklitleri, spor aktiviteleri sırasında ses suistimali ve sigara kullanma ses bozukluklarına yol açabiliyor. İnsanların yaklaşık 7’sinin hayatlarının bir devrinde ses bozukluğu yaşadığını gösterdiğini kaydeden uzmanlar, ses sisteminin korunmasında ses hijyeninin ehemmiyetini vurguluyor. Uzmanlar ses hijyeni için konuşurken yahut performans gösterirken nefes dayanağının gerçek kullanılmasını, sık ve şiddetli boğaz temizlemeden uzak durulmasını, günde en az iki litre kafeinsiz ve teinsiz sıvı tüketilmesini, bitki çaylarının hudutlu tüketilmesini tavsiye ediyor.
16 Nisan Dünya Ses Günü sesin hayatımızdaki ehemmiyetini ve yerini vurgulamak için 2002 yılından beri kutlanıyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Lisan ve Konuşma Terapisi Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, 16 Nisan Dünya Ses Günü münasebetiyle yaptığı değerlendirmede ses bozuklukları ve ses sıhhatine ait paylaşımda bulundu.
Sesin bireyin yaşına uygun olması gerekiyor
Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, sesin perde, şiddet, rezonans ve kalitesi üzere özelliklerin bir yahut birkaçında meydana gelen anormallikler ve/veya sesin bireyin yaşına ve cinsiyetine uygun olmamasının ses bozukluğu olarak tanımlandığını söyledi.
Bağırma ve çok konuşma ses bozukluğuna yol açabilir
Ses bozukluğunun nedeninin yapısal olduğu üzere sonradan edinilmiş, psikojenik yahut ses sistemini yanlış kullanıma bağlı olabileceğini de kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, “Bağırma, çok konuşma, çığlık atma, ses taklitleri, spor aktiviteleri sırasında ses suistimali, sigara kullanma kullanıma bağlı bozukluklara örnek olarak verilebilir.” dedi.
İnsanların 7’si ses bozukluğu yaşıyor
Araştırmaların insanların yaklaşık 7’sinin hayatlarının bir periyodunda ses bozukluğu yaşadığını gösterdiğini kaydeden Dr. Yeşilyurt, “Ses bozukluğu bireylerin ömür kalitesini olumsuz tarafta etkileyebilir. Müzik sesi kullanıcıları-şarkıcılar, tiyatro sanatkarları, öğretmenler, din vazifelileri, davet merkezi çalışanları üzere sesleri ile geçimlerini sağlayan profesyonel ses kullanıcılarında hafif bir ses bozukluğu bile maddi, toplumsal, ruhsal sorunlara neden olabilir. Profesyonel ses kullanıcıları ile çalışan ses terapisi alanında uzman Lisan ve Konuşma terapistleri bu durumun hassasiyetinin farkındadır. Ses terapisi ve rehabilitasyonu, sıhhat bilimleri fakültesi yahut sıhhat bilimleri enstitüsünden mezun lisan ve konuşma terapistlerinin sorumluluk alanları içindedir.” diye konuştu.
Ses terapisi sesi sağlıklı hale getirmeyi hedefliyor
Ses terapisi ile emelin sesi sağlıklı hale getirmek olduğunu söz eden Yeşilyurt, “Performans geliştirmesini ise şan eğitmenleri yapmaktadır. Ses bozukluğunu düzeltmeden performansa yönelik çalışmalar yapılırsa bu seste daha büyük ve kalıcı bozukluklara neden olabilir. Mesela kas tansiyonun artması, ses telinde kanama, tek taraflı ses teli patolojilerinde karşı ses telinin de zedelenmesi yahut ses teli kistinin patlayarak sulcus vokalise dönüşmesi görülebilir. Patolojinin ilerlememesi, daha büyük problemlere yol açmaması için erken müdahale kıymetlidir.” ikazında bulundu.
Profesyonel ses kullanıcıları için özel çalışmalar yapılıyor
Profesyonel ses kullanıcılarının ses bozukluğu yaşamadan esirgeyici ve önleyici dayanak almalarının yeniden lisan ve konuşma terapistlerinin sorumluluk alanına girdiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, “Ses teli dediğimiz şey ‘V’ biçiminde bir kastır. Bir kas ne kadar güçlüyse travmalara karşı o kadar sağlamdır. Profesyonel ses kullanıcılarında ses hijyenine yönelik farkındalığın kazandırılması, postür, nefes, fonasyon teknikleri ve ses idmanları ile koruyucu- önleyici çalışmalar yapılmaktadır.” diye konuştu.
Ses hijyeni ile ses sisteminin korunması hedefleniyor
Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, zayıf ses hijyeni alışkanlıklarının pek çok ses bozukluğunun ortaya çıkmasına yer hazırladığını belirterek ses sistemini müdafaaya yönelik tüm davranışlara ses hijyeni denildiğini kaydetti.
Ses hijyeni için bu tekliflere kulak verin!
Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, ses hijyeninde dikkat edilmesi gereken hususları de şu biçimde sıraladı:
- Konuşurken yahut performans gösterirken nefes takviyesini hakikat kullanın.
- Sık ve şiddetli boğaz temizleme, sık ve şiddetli öksürük ses tellerini tahriş edeceğinden bu davranışlardan kaçınmak gerekiyor.
- Ses tellerinin hidrasyonu, nemli tutulması ve tahriş edici unsurlardan uzak durulması değerlidir. Günde en az iki litre kafeinsiz ve teinsiz sıvı tüketin.
- Sigara içmeyin.
- Reflünüz ve/veya alerjiniz varsa tedavi olun
- Birçok bitki çayının da diüretik tesiri olduğundan, bitki çaylarını hudutlu için.
- Her gün kâfi uyumaya itina gösterin.
- Bağırarak konuşmayın, çığlık atmayın.
- Ses telleri de birer kastır. Bu kasların güçlü ve nizamlı çalışması için Lisan ve Konuşma Terapistinizin önerdiği ses antrenmanlarını tertipli bir formda yapın.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
